Βάπτιση

«Το Βάπτισμα της ανάγκης».

• Το Άγιο Βάπτισμα δεν τελείται πάντοτε υπό ομαλές συνθήκες. Υπάρχουν περιπτώσεις που εκ των πραγμάτων επιβάλλεται η τέλεση του κατά συνοπτικότερο τρόπο, όταν δηλαδή συντρέχει λόγος σοβαρής ασθένειας και μάλιστα κίνδυνος επικειμένου ή και αμέσου θανάτου. Η νηπιακή θνησιμότητα και ο φόβος μήπως το βρέφος αποθάνει αφώτιστο έγινε αιτία επιταχύνσεως του Βαπτίσματος και γενικώς γενικεύσεως του νηπιοβαπτισμού. Αλλά και σε περιπτώσεις ενηλίκων υποψηφίων χριστιανών η πράξη της Εκκλησίας γνώρισε ανά τους αιώνες τέτοιες κατ’ οικονομία πρακτικές.
• Η κανονική νομοθεσία της Εκκλησίας με έμφαση εφιστά την προσοχή των κληρικών και των γονέων να βαπτίζουν έγκαιρα τα κινδυνεύοντα σε θάνατο νήπια, πόσο μάλλον όταν η σύνοδος της Καρθαγένης απαγόρευσε βάπτισμα νεκρού σώμα-τος (ιη’ κανόνας). Κανόνες αποδιδόμενοι στον πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Νικηφόρο (†829) και στον Ιωάννη Νηστευτή (†595) καλύπτουν πολλοίς το θέμα αυτό.   Οι γονείς ή οι ιερείς εάν αμελήσουν και πεθάνει αβάπτιστο παιδί, επιτιμούνται. Το βάπτισμα της ανάγκης μπορεί να το τελέσει οποιοσδήποτε διάκονος, μοναχός και λαϊκός, ακόμα και ο πατέρας του παιδιού υπό την προϋπόθεση ότι αυτός είναι χριστιανός. Οι νομοκανονικές συλλογές τις Τουρκοκρατίας, λόγο του συντηρητικού πνεύματος που έχουν απαγορεύουν στις γυναίκες να τελέσουν αυτό το βάπτισμα. Όμως η σύγχρονη πράξη όπως είναι γνωστό απέρριψε αυτό το πνεύμα.